Ewidencja odpadów a rejestr BDO i pakiet odpadowy

Rozwijająca się w Polsce „szara strefa” w obszarze gospodarki odpadami kosztuje państwo około 2,5 mld złotych rocznie. Ponadto niewłaściwie składowanie odpadów prowadzi do licznych pożarów i niekontrolowanych wycieków substancji, które są zagrożeniami wymagającymi szybkiej interwencji.  W celu ich zminimalizowania znowelizowane zostały: ustawa o odpadach oraz ustawa o Inspekcji Ochrony Środowiska. Tworzą one tzw. pakiet odpadowy, którego zadaniem jest uszczelnienie systemu funkcjonującego do tej pory. Wprowadzone zmiany mają też służyć walce z patologiami rozwijającymi się w gospodarce odpadowej. Znowelizowana ustawa o odpadach oraz ustawa IOŚ wprowadzają zmiany w czasie magazynowania odpadów, monitoringu odpadów, decyzjach i zezwoleniach dotyczących ich składowania, zakazach i karach oraz uprawnieniach śledczych i kontrolnych inspektorów.

Magazynowanie odpadów a znowelizowania ustawa o odpadach i ustawa IOŚ

Zgodnie z pakietem odpadowym śmieci nie mogą być składowane na wysypiskach dłużej niż rok. Dodatkowo masa wszystkich rodzajów odpadów magazynowanych w tym czasie nie może przekraczać łącznej masy wszystkich rodzajów odpadów, które można magazynować w czasie roku z odpowiednim zezwoleniem czy pozwoleniem. Ponadto magazynowanie odpadów ma odbywać się w wydzielonej i przeznaczonej wyłącznie do tego celu instalacji w obiekcie budowlanym, jego części czy też innym wyznaczonym do tego miejscu. W pomieszczeniu wydzielonym na magazynowanie odpadów muszą znajdować się wydzielone sektory lub boksy z trzema ścianami oraz utwardzonym podłożem. W przypadku odpadów wrażliwych na ciepło, światło, powietrze oraz wodę konieczne jest zabezpieczenie ich przed czynnikami atmosferycznymi. Należy również zadbać o odpowiednią rotację, dzięki której do dalszego gospodarowania zostaną przeznaczone najdłużej magazynowane odpady. Z kolei magazynowanie odpadów o właściwościach palnych musi odbywać się w pomieszczeniach (np. w halach magazynowych), które mają zapobiegać dostawaniu się do nich wody czy zwierząt, ale i emisji odorów oraz rozsypywaniu się śmieci.

Posiadacze odpadów zobowiązani do uzyskania niektórych z zezwoleń lub pozwoleń na wytwarzanie, zbieranie lub przetwarzanie odpadów mają obowiązek prowadzenia monitoringu oraz przechowywania i zapisu obrazu wizyjnego systemu przez miesiąc od daty dokonania zapisu.

Zmiany i pozwolenia

Jeśli chodzi o zmiany w kwestii decyzji i pozwoleń, wynikające z nowelizacji ustawy o odpadach oraz ustawy Inspekcji Ochrony Środowiska została wprowadzona możliwość wstrzymania przez WIOŚ prowadzonej przez posiadacza odpadów działalności, jeśli zbiera je lub przetwarza bez wymaganego pozwolenia czy zezwolenia. W przypadku ubiegania się o pozwolenia na prowadzenie działalności związanej ze zbieraniem odpadów istnieje konieczność wykazania własności, użytkowania wieczystego lub potwierdzonej notarialnie umowy dzierżawy. Ponadto działalność związaną z gospodarką odpadami można prowadzić wyłącznie na terenie, na którym uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego bądź, w którego przypadku została wydana decyzja o warunkach zabudowy. Przedsiębiorcy mają też obowiązek ustanowienia depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej bądź polisy ubezpieczeniowej w celu zabezpieczenia przyszłych roszczeń. Dodatkowo muszą oni uzyskać opinię wójta, burmistrza lub prezydenta miasta i przeprowadzenie przez nich kontroli przed wydaniem zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów.

W pakiecie odpadowym zawarto możliwość odmowy wydania niektórych zezwoleń osobom skazanym za przestępstwa przeciwko środowisku. Wprowadzono również zakaz importowania do Polski odpadów komunalnych, powstałych z przetworzenia odpadów komunalnych i przeznaczonych do unieszkodliwienia. Nowelizacje zakładają też zwiększenie wysokości większości administracyjnych kar pieniężnych. W kwestii uprawnień śledczych i kontrolnych inspektorów przewidziano ściganie za przestępstwa przeciwko środowisku, a także wnoszenie aktów oskarżenia. Możliwe jest też wydawanie decyzji nakazujących natychmiastowe wstrzymanie pracy instalacji oraz przeprowadzenie kontroli interwencyjnych bez wcześniejszego zawiadomienia.

Rejestr BDO – zmiany

Rejestr BDO to „Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami”. Obecność w rejestrze BDO to warunek legalności wykonywanej działalności. Jest on nieustannie poddawany rozbudowie, z czym wiążą się zmiany, na które muszą reagować przedsiębiorcy. W grudniu 2018 roku wprowadzono do wniosku Dział XII – „Wytwórcy odpadów”. Oznacza to, że osoby prowadzące np. warsztat muszą zaktualizować swój wpis w rejestrze BDO i zobowiązane są do wypełniania dodatkowych obowiązków sprawozdawczych.

Wówczas też określono wzór formularzy: rejestrowego, aktualizacyjnego oraz o wykreśleniu z rejestru. W związku z tym wytwórcy odpadów są zobowiązani do wypełnienia XII działu wniosku. Jest on prosty do uzupełnienia i zawiera tylko jedną tabelę, do której należy wpisać miejsce wytwarzania odpadów oraz kod i nazwę rodzajów przetwarzanych odpadów.

Ewidencja odpadów

Rejestr BDO wskazuje, że obowiązkowa jest ewidencja odpadów. Powinna być ona zarówno ilościowa, jak i jakościowa, co więcej należy prowadzić ją zgodnie z aktualnym katalogiem odpadów. Zazwyczaj ewidencja odpadów sprowadza się do gromadzenia niezbędnych informacji o odpadach w firmie, które należy zapisywać w trzech dokumentach: karcie przekazania odpadu, karcie ewidencji odpadu oraz rocznym zestawieniu danych o odpadach dla marszałka województwa. Ewidencję odpadów należy prowadzić na bieżąco, a dane wpisywać do kart po zakończeniu każdego miesiąca. Istnieje obowiązek przechowywania dokumentów przez pięć lat od okresu, w którym sporządzono dokumenty ewidencyjne.

Osoby zarządzające odpadami muszą być świadome, że mogą być poddawane częstym inspekcjom bez wcześniejszej zapowiedzi i przez całą dobę. Bardzo ważne jest prawidłowe i bezbłędne prowadzenie ewidencji odpadów. Niestety, wielu z przedsiębiorców w ogóle nie prowadzi ewidencji, co wynika z braku wiedzy o tym obowiązku w przypadku ich przedsiębiorstwa. Ma się to zmienić w 2019 roku ze względu na coraz większe trudności z oddaniem odpadu bez numeru rejestrowego BDO.

VII Ogólnopolski Kongres Ochrony Środowiska

Rejestr BDO oraz wprowadzone w nim zmiany, wraz z ich konsekwencjami dla przedsiębiorców, prawidłowa ewidencja odpadów, zaostrzone wymagania w zakresie magazynowania odpadów, jak i pakiet odpadowy (nowelizacje w ustawie o odpadach oraz IOŚ) zostaną omówione podczas VII Ogólnopolskiego Kongresu Ochrony Środowiska. Podczas spotkania przedstawione zostaną również kwestie związane z podwyżkami energii elektrycznej oraz sposobami optymalizacji w tym zakresie. Uczestnicy wydarzenia dowiedzą się, jak inne firmy przygotowały się do realizacji nowych przepisów odpadowych,  otrzymają informacje, które wykorzystają we własnej pracy oraz zyskają okazję do wymiany doświadczeń z ekspertami z branży.